|
 Alle landen op aarde zijn uniek, maar dat geldt zeker voor Israël. Eigenlijk is het een 'normaal, welvarend
en modern' land, zoals er zoveel zijn, maar Israël ligt in een gebied waar
veiligheid niet vanzelf spreekt. Het land verdedigt zich en daar hebben zij een flinke klus aan.
Een winkelcentrum kom je niet binnen zonder dat je rugzak doorzocht is en zo
gaat het ook bij veel cafés, joodse plaatsen en musea. Ga je naar een
popconcert op het strand bij Haifa, dan sluipt er achter het podium op zee een
marineschip als een leeuw heen en weer, om het
concert ongestoord te laten verlopen.
De Israëliërs zijn controle-freaks, maar dat went snel en kan ook een goed gevoel
geven: je hoeft voor niemand bang te zijn,
want iedereen wordt, net als jij, gecontroleerd.
KLAAGMUUR
Voor mij was de
Klaagmuur en alle mensen die ik daar zag, de meest indrukwekkende plek in heel
Israël. Iedereen
 is
er welkom. Op het plein voor de Klaagmuur staat een bord met huisregels: hoe
gedraagt een mens zich op de plek waarvan gelovige joden zeggen: 'God zal hier
nooit afwezig zijn'.
De spreuk uit het boek van Jesaja 'Mijn huis is een huis van gebed voor alle
volken' wordt heel letterlijk genomen.
De kieren tussen de stenen zijn volgepropt met briefjes, die vooral door mensen
van ver worden meegebracht.
De ruimte bij de muur is verdeeld in een mannen- en een
vrouwenafdeling. Er zijn veel
mensen zeer zorgvuldig gekleed en diep onder de indruk, maar even verder
staat een jonge Fransman in een korte broek die zijn camera over de schutting
naar zijn vriendin gooit. Hij gaat op een stoel staan, neemt het gebedenboek in
de hand en zijn vriendin maakt over de schutting van hem een foto.
Een orthodoxe jood legt snel zijn gebedsriemen om de polsen en een meter verder
staat een toerist zenuwachtig te rommelen met het riempje van zijn videocamera:
dat is nog eens beeldrijm!
Bij de klaagmuur staat een
webcam, en naar die site kun je ook een gebed mailen.
YAD
VASHEM
Yad Vashem is
 het
museum over de jodenvervolging.
Het is beslist indrukwekkend. Na het
Anne
Frank Huis, het lezen van honderd
boeken, het bezoeken van
Westerbork en het grote
Jüdisches
Museum in Berlijn, dacht ik dat ik wel
alles gezien had, maar wat hier gepresenteerd wordt is echt een bezoek waard.
Je kunt in het museum geen zaal overslaan en de ruimte lijkt steeds krapper te worden,
tot je op de tijdlijn mei 1945 bereikt. Dan wordt de zaal ruimer en uiteindelijk
loopt het museum uit op een omhoog hellend balkon dat een adembenemend panorama
biedt op Jeruzalem. Hier wordt duidelijk de link gelegd tussen de shoa en de
staat Israel.
Klik hier voor de site van
Yad
Vashem
 Er is een ander panorama op Jeruzalem mogelijk en ook dat is
adembenemend, maar op een andere manier. Vanaf allerlei plekken in de stad zie je de
muur die het Arabische deel van de stad scheidt van het Israëlische deel. De
muur is geen bouwsel om trots op te zijn, maar hij heeft een effect: sinds Israël
daarmee terroristen tegenhoudt is het aantal aanslagen veel kleiner. De vraag of
de muur er mag staan wordt niet betwist, maar wel of de muur Palestina niet veel
te veel beknot.
Binnen het jodendom [en echt overal ter wereld] wordt heftig
gediscussieerd hoe het verder moet met Israël en zijn buren.
In Nederland bijvoorbeeld door
Een Ander Joods Geluid.
CHRISTENEN
Jeruzalem is ook de stad waar veel
verhalen rond Jezus Christus spelen. Hier heeft hij een
Pesachmaaltijd met
zijn leerlingen gehouden. In de
smalle straatjes zal hij hebben gelopen en op de pleinen mensen ontmoet. Hier is het proces tegen hem gevoerd en is
hij terechtgesteld.
Je moet wel een beetje eelt op je ziel hebben om de kerk van het
 Heilig Graf te
bezoeken, want allerlei soorten kerken hebben hun eigen
loketje. De ene kerk beheert het graf, een andere kerk de plaats van de
kruisiging en een derde laat de verrezen Christus hoog boven de gelovigen zijn strenge blik naar beneden werpen. Om ruzie te voorkomen, wordt de sleutel van de
kerk al zo'n 200 jaar beheerd door een moslimfamilie.
In de hal van de kerk ligt dwars een steen, die
je kunt ervaren als een soort grafsteen.
Ik zag een vrouw met twee plastic tasjes, die zich vrijwel languit op de steen wierp en na
twee seconden gebed herinnerde zij zich haar twee tasjes. Zij griste die bijeen
en legde alles naast haar op de steen, om het een dief lastiger te maken haar te
beroven van haar souvenirs.
Veertig passen verder, zag ik een jonge
vrouw die een grote kaars liet inwijden bij een Koptische priester. Hij stak de
kaars aan, sprak een zegen, legde zijn hand op haar hoofd, blies de kaars weer
uit en groette haar.
Een dag later was ik weer in de hal van de kerk en zag ik
een groepje Caraïbische vrouwen. Een immens grote vrouw ging in tranen en
stortte zich op de steen, waar zij
minutenlang in gebed verzonken bleef.
Geestelijken van allerlei soort lopen af en aan tussen de kloosters en de Heilig
Graf kerk.
Op de Olijfberg en erom heen zijn een handvol kerken gebouwd. Soms best
origineel, zoals deze Russische Maria Magdalena kerk uit 1888.
SOUVENIRS
 
Je zou in Israël een souvenirwinkel kunnen bezoeken en een
doornenkroon kopen, met certificaat van
de patriarch van het Heilig Graf, maar ik kom liever met echte dingen thuis.
Op het strand, hoog in het noorden zijn in de jaren
na WO II schepen met illegale joodse immigranten aangekomen. Die
schepen liepen op het strand en sommige bleven daar jaren liggen. Kleine restjes van de
verroeste scheepshuid zijn hier en daar te vinden. Zo kon ik als een toerist ook een
beetje archeoloog zijn.
De spijkers kocht ik in een timmerwinkel in
Nazareth. Wie bijbelverhalen leest, kan het
opvallen dat het gewone, dagelijkse leven heel serieus genomen wordt. De bijbel vraagt niet van ons dat wij hemelpiloten zijn. Een handvol eenvoudige
spijkers brengen mij dichter bij de vissers, de tentenmakers en de timmerlui uit
de evangelieverhalen,
dan alle souvenirs bij elkaar.
MOSLIMS
 
Op afstand het indrukwekkendste gebouw in Jeruzalem is de
Rotskoepel. Het heiligdom is in de 7e
eeuw van onze jaartelling gebouwd en heeft door alle versieringen uit latere
eeuwen, een
onwerkelijke uitstraling. Nergens is een mens, dier of plant afgebeeld, want dat
hoort niet in het geloof van moslims, maar er is ook nergens een plek die niet
bewerkt is.
De legende vertelt dat Mohammed vanaf hier een reis naar de zevende hemel
maakte.
Normaal gesproken mag je ook het interieur zien, maar ik mocht niet naar binnen,
hoewel ik mijn schoenen al had uitgedaan en een lange broek droeg. Er waren maar
vier bezoekers binnen.
Op het plein erom heen was het zeer rustig. Twee groepen meisjes in islamitische
kleding vielen op, door hun vrolijkheid en picknickmandjes waaruit zij op het
plein achter de koepel lekker zaten te eten.
Klik hier
voor nog meer foto's.
|
ISRAËL