E
str

ETHIOPIË

feiten:

Oppervlakte:

1.133.380 km2 [NL x 27]

Bevolking:

61.720.000 [70% < 30jr.]

Inkomen per jaar per inwoner:

US $100 (2000) [NL $ 25.000]

Gealfabetiseerd:

 

 33.2% (1995)

Godsdiensten in % van de bevolking:

Ethiopisch Orthodox

46%

Moslim

32%

Protestant

14%

Stamreligies

7%

Rooms Katholiek

1%

Officiële taal:

Amhaars

 

Samen vormen de christenen meer dan 60% van de bevolking. De godsdiensten van Ethiopië komen ons bekend voor: Orthodox, Protestant en Rooms Katholiek. De grootste groep is interessant: de Ethiopisch Orthodoxe Kerk. Hoe bekend hun geloof ook lijkt, zelfs als je het christelijk geloof uit Nederland een beetje kent, kun je verbaasd staan over de Ethiopische versie.

ORTHODOX [recht in het geloof]

Het christelijk geloof is in Ethiopië eeuwen eerder verspreid dan in ons land. Uit bijbelverhalen weten wij dat er in bijbelse tijden al contacten waren. In de vierde eeuw van onze telling zette het goed door. Er spoelden twee schipbreukelingen uit Syrië op het strand in Ethiopië aan. De koning nodigde hen aan zijn hof en zij mochten over hun geloof vertellen. Het hof werd christelijk en zo is het gekomen, dat het christelijk geloof tot staatsgodsdienst werd.

Het meest opvallende is voor ons hun grote aantal feesten. Op de 29e van élke maand vieren zij de geboorte van Christus en met kerst nog een keer!

Op 11 september van onze kalender vieren zij nieuwjaar. In hun geloof over Jezus leggen zij alle klemtoon op zijn goddelijke aard.

In hun kerk worden weinig preken gehouden. Poëzie en muziek spelen de hoofdrol.Twee keer per week [op woensdag en vrijdag] vasten zij, dat wil zeggen: zij eten geen vlees, zelfs geen ei. Besnijdenis komt vrij algemeen voor [ook wel bij meisjes.] Hun bijbel is de dikste op de planeet, met meer dan 80 boeken, onder andere het Thomasevangelie.

 

ETHIOPIË in de BIJBEL

Uit de bijbel weten wij dat er tussen Palestina en Afrika contacten waren. Een paar voorbeelden:

* Ook in de oudheid gingen mensen naar verre landen [of werden er als slaaf naartoe verkocht] omdat zij ergens specialist in waren. Van Ethiopiërs is bekend dat zij als boodschapper in dienst waren van koningen, omdat zij goede hardlopers zijn. [Dat was dus lang voor de Marathon van New York al bekend.] In het verhaal van David en Absalom wordt er een zwarte hardloper naar David gestuurd met het slechte nieuws dat zijn zoon is omgekomen. Voor zo’n bericht krijg je toch geen fooi, dus dan mag een Afrikaan de klus doen…. [II Samuël 18]

* Koning Salomo krijgt de koningin van Seba op bezoek en zij is diep onder de indruk van het paleis, zijn tempel en zijn wijsheid. [I Koningen 10] Het zou kunnen, dat de koningin en Salomo het zó gezellig hebben gehad, dat de koningin zwanger naar Ethiopië terugkeerde. Dat verhaal staat niet in onze bijbel, maar wel in de bijbel van de Ethiopische kerk! Er werd een zoon geboren, die op zekere dag op zoek ging naar zijn vader in Jeruzalem en op de terugreis bracht hij de Tien Geboden naar Ethiopië. [Hoe dat verder afloopt, lees je bij het stukje over de zwarte joden.]

* Koning Zedekia heeft een hoveling uit Ethiopië in zijn paleis [Ebed Melech was zijn Hebreeuwse naam], maar in de stad ook een lastige profeet Jeremia. Om die profeet een toontje lager te laten zingen, wordt hij in een put afgezonken, waar een laag slijk in staat: dat kan een langzame dood worden. Dan schiet de hoveling te binnen dat hij bij de inburgeringscursus toch wat anders heeft geleerd: iets over rechtvaardigheid in het land Israël en als het ware liefde voor je naaste, toch? Hij spreekt de koning aan en krijgt het recht Jeremia te redden uit het slijk. [Jeremia 38]

* In de eerste tijd dat de apostelen met het verhaal van Jezus de wereld rond gaan, komt er een hoge ambtenaar uit Ethiopië op bedevaart naar Jeruzalem. Hij koopt daar een Jesajarol en leest op weg naar huis al vast een stukje. Filippus, een leerling van Jezus, geeft hem onderweg een cursus ‘bijbellezen voor dummies.’ [Handelingen 8] Ook langs die weg kan het verhaal van het christelijk geloof in Ethiopië terecht zijn gekomen.

 

ZWARTE JODEN?

Rond 1980: plotseling een onbekende groep mensen op het wereldtoneel: zwarte joden uit Ethiopië?

Hun stijl van leven had veel joodse elementen: zij hielden de sabbat, kenden teksten uit het psalmenboek, kerfden davidsterren in het hout van hun huizen, enz, enz. Waar kwamen zij vandaan?

Het zat ongeveer als volgt: er woedde in Ethiopië een burgeroorlog die grote stromen vluchtelingen veroorzaakte naar Soedan. De vluchtelingen met een joodse achtergrond werden in het diepste geheim opgehaald door Hercules vliegtuigen die hen naar Israël brachten.  

Die verhuizing [operatie Mozes] leek goed te lukken, maar lekte uit en stopte toen plotseling, want Soedan kon het niet maken, ten opzichte van de Arabische buren, om met Israël samen te werken. De vluchtelingen hoorden tot stammen die in Ethiopië met een Hebreeuwse naam Falasha’s werden genoemd, wat ‘outsider’ betekent.

Rond 1990 werden de overige Falasha’s opgehaald. Eerst met vijfhonderd per maand en in ruil leverde Israël wapens, zelfs clusterbommen. Voor elke geredde zwarte jood vonden andere Afrikanen de dood. Tenslotte werden de laatste 15.000 binnen twee dagen naar Israël gevlogen. Voor hen werd losgeld betaald: $35 miljoen. Op dit moment wonen er nog een paar Falasha’s in Ethiopië en 80.000 in Israël.

Een verklaring voor hun bestaan, is dat zij afstammen van de verloren stammen van het volk Israël, maar het verhaal van de koningin van Seba en haar romance met koning Salomo is mooier. Hoe joods de Falasha’s echt zijn, daarover wordt in Israël wel een oogje dicht geknepen: velen van hen waren eigenlijk christen.
Uit DNA-onderzoek is gebleken, dat Falasha’s meer overeenkomsten hebben met Ethiopiërs, dan met joden.

Nu zij in Israël wonen, is het leven nog niet eenvoudig. Zij wonen in dorpjes achteraf en kunnen niet goed meedoen in de samenleving. In 1996 brak er een rel uit, omdat het bloed van Falasha’s wel bij de bloedtransfusiedienst werd afgetapt, maar nooit gebruikt, omdat Ethiopië een AIDS-risico heeft dat 50x hoger is dan gemiddeld. De Falasha’s gingen protesteren en droegen borden: ‘Apartheid in Israël!’ De politie kwam met rubber kogels en traangas: Trouble in Paradise! De Palestijnen, die ook naar de Israëlische tv kijken, konden er wel om lachen.

[Israëlische Falasha’s hebben een mooie site: www.iaej.co.il en ook www.falasha.org is een bezoek waard.]

 

RASTAFARI’S

Het Rastafari-geloof is ook afkomstig uit Ethiopië. De naam komt van de laatste keizer van Ethiopië, die in 1930 gekroond werd. Hij werd gezien als de 225e afstammeling van koning Salomo en zijn titel was: ‘De Leeuw van Juda.’ Volgens Rasta’s zijn er twee rijken in de wereld: Zion en Babylon. Zion is de hemel op aarde en vooral in Ethiopië kun je dat ervaren. Babylon is de blanke macht van het kolonialisme, waarmee eeuwenlang zwarte mensen zijn onderdrukt. Jah is God en die naam komt uit het Hebreeuws, waar hij JHWH wordt genoemd.

Met de clip van Bob Marley ‘Iron Lion Zion’ kom je even in de sfeer van Zion en Babylon. In april 2005 werd de 60e geboortedag van Bob Marley gevierd met een conferentie AFRICA UNITE en een groot concert in Addis Abbeba, de hoofdstad van Ethiopië.

 

I had to run

like a fugitive

just to save

the life I live

I’m gonna be

Iron like

a Lion in Zion